Kupa e botës për meshkuj 2022
Kupa e Botës për meshkuj 2022 në Katar prodhoi rreth 3.63 milion ton ekuivalent të dioksidit të karbonit (tCO2e). Transporti përbënte 52% të totalit (1.89 milion tCO2e), ndërsa akomodimi kontribuoi me 20% (728,404 tCO2e). Ndërtimi i objekteve përbënte 23% të totalit (817,214 tCO2e). Faktorë të tjerë si logjistika, media, materialet dhe energjia elektrike përbënin pjesën e mbetur.
Ndërsa FIFA pretendonte se turneu do të ishte neutral ndaj karbonit për shkak të kompensimit, të dhënat tregojnë se ky premtim nuk u përmbush. Turneu gjithashtu nuk përmbushi rekomandimet e Komisionit Zviceran të Drejtësisë për reklamat dhe komunikimin.
Analistët e klimës kanë kritikuar përdorimin e kompensimit të karbonit, duke thënë se ai përdoret për të justifikuar mungesën e reduktimeve reale të emetimeve. Kompensimi krijon një iluzion të “neutralitetit klimatik” kur emetimet janë të larta.
Euro 2024 për meshkuj
Udhëtimet kontribuojnë më së shumti në gjurmën e karbonit në futboll. Euro 2020 u organizua në 11 vende evropiane. Turneu i verës 2024 po zhvillohet në Gjermani, ku UEFA ka investuar 32 milionë euro në iniciativat e qëndrueshmërisë për ta bërë turneun më të gjelbër deri më tani, shkruan earth.org.
Për të inkurajuar udhëtimet me tren, ofrohen bileta të zbritura dhe transport lokal falas për mbajtësit e biletave. Megjithatë, shumica e tifozëve do të udhëtojnë nga vende të tjera, gjë që parashikohet të gjenerojë rreth 490,000 ton emetime të gazit serrë (GHG), me 400,000 ton që vijnë nga udhëtimet e tifozëve. Rrjeti hekurudhor i Gjermanisë dhe infrastruktura e qëndrueshme kufizojnë emetimet nga faktorë të tjerë jashtë transportit.
Kupat e ardhshme të botës
Kupat e ardhshme të botës do të jenë më të mëdha dhe më komplekse. Turnetë e meshkujve të 2026 dhe 2030 do të organizohen në shumë kontinente me më shumë ekipe (nga 32 në 48). Turneu i 2026-ës do të zhvillohet në SHBA, Kanada dhe Meksikë, ndërsa ai i 2030-ës do të mbahet në Spanjë, Portugali, Marok, Uruguai, Argjentinë dhe Paraguai.
Organizatorët duhet të marrin parasysh sponsorët e markave për të reduktuar gjurmën e karbonit. Edhe nëse turneu i 2022 do të ishte neutral ndaj karbonit, ai kishte sponsorë si Qatar Airways dhe Qatar Energy. FIFA është kritikuar për mosprioritizimin e mjedisit në procesin e ofertave, duke përzgjedhur Arabinë Saudite si mikpritëse të ngjarjes së 2034.
Zgjerimi i futbollit Evropian – një kërcënim mjedisor?
Futbolli i klubeve evropiane për meshkuj do të zgjerohet, pjesërisht për shkak të Superligës Evropiane, me 177 ndeshje shtesë në tre turnetë kryesore të UEFA-s: Ligën e Kampionëve, Ligën e Evropës dhe Ligën e Konferencave të Evropës.
Sipas BBC Sport, zgjerimi i ndeshjeve do të çojë në udhëtime ajrore që mund të prodhojnë pothuajse 500,000 ton GHG gjatë sezonit 2024/25, një rritje nga 368,388 ton në sezonin 2022/23.
Futbolli i gjelbër?
Në vitin 2016, Kombet e Bashkuara nisën Kuadrin e Veprimit Sport për Klimën, duke kërkuar që nënshkruesit të reduktojnë emetimet dhe të arrijnë neto zero deri në vitin 2040. Premier League u bashkua në vitin 2021, dhe FIFA synon të zvogëlojë emetimet dhe të jetë neutral ndaj karbonit deri në vitin 2040.
UEFA iu bashkua fushatës së OKB-së Race to Zero në vitin 2022, duke u zotuar të përgjysmojë emetimet deri në vitin 2030. UEFA ka prezantuar gjithashtu udhëzime për qëndrueshmërinë për të ndihmuar klubet të përmirësojnë konsumin e energjisë dhe ujit, ndërtimin e infrastrukturës dhe prodhimin e ushqimit dhe veshjeve.
Nevojitet më shumë
Në mars 2024, UEFA lançoi një llogaritës të gjurmës së karbonit për të ndihmuar klubet dhe skuadrat të menaxhojnë emetimet e tyre. Llogaritësi është verifikuar nga palë të treta dhe ka qenë në zhvillim për dy vjet.
“Llogaritësi i gjurmës së karbonit UEFA mishëron ambicien tonë për të treguar se futbolli mund të jetë pjesë e zgjidhjes për të reduktuar emetimet e karbonit,” tha Zëvendës-Presidentja e UEFA-s Laura McAllister.
Tifozët e rinj të futbollit të ndërgjegjshëm për klimën
Sipas një hulumtimi nga Rising Ballers, 72% e tifozëve të futbollit Gen Z kujdesen për mjedisin, me 61% që besojnë se futbolli duhet të jetë më miqësor ndaj mjedisit. 40.2% e tyre mendojnë se prodhimi i mbeturinave kontribuon në gjurmën e lartë të karbonit të futbollit.
Ekziston një mundësi e re sponsorizimi për markat në peizazhin e eko-vetëdijshëm të futbollit. 54% e tifozëve të rinj do të preferonin të blinin nga marka më të qëndrueshme ndaj mjedisit. Kjo ofron mundësi për markat që të angazhojnë këtë komunitet të madh global përmes qëndrueshmërisë.
Perspektiva e së ardhmes
Brezi i ri formëson mënyrën se si funksionon futbolli sot. Duke promovuar aktivitetin e gjelbër dhe duke rritur ndërgjegjësimin për ndryshimet klimatike te tifozët e rinj, futbolli ka fuqinë të reduktojë emetimet e tij të karbonit dhe të bëhet më i gjelbër në planin afatgjatë.
Mjedisi ndikon në futboll duke ofruar kushte të përshtatshme për lojën. Ndikimi mjedisor i futbollit do të ndikojë në aftësinë e tij për të funksionuar siç duhet në të ardhmen nëse organet qeverisëse nuk marrin parasysh emetimet e karbonit. Për të shijuar lojën e bukur në të ardhmen, duhet të kujdesemi për mjedisin që e mundëson atë të lulëzojë.
