Pyjet mbulojnë 30% të tokës totale të botës dhe janë kritike në ruajtjen e ekosistemit të Tokës. Pemët, bimët dhe toka në këto pyje ndihmojnë në zbutjen e ndryshimeve klimatike duke bllokuar sasi të mëdha të dioksidit të karbonit nga ajri. Përveç kësaj, pyjet luajnë një rol të rëndësishëm në menaxhimin e ciklit të ujit, procesi me të cilin uji qarkullon midis planetit dhe atmosferës.
Pyjet tropikale dhe shpyllëzimi
Pyjet tropikale, të tilla si pyjet e shiut të Amazonës, janë gjithashtu shtëpi për miliona specie.
Në Amazonë jetojnë 15% e të gjitha llojeve të shpendëve dhe fluturave në Tokë dhe mbi një duzinë kafshësh, si delfini i lumit rozë dhe majmuni Titi San Martin, nuk gjenden askund tjetër.
Shkaqet dhe efektet e shpyllëzimit
Prodhimi i mishit është shkaku kryesor i shpyllëzimit. Shpyllëzimi i referohet shkatërrimit të përhershëm të pyjeve për të krijuar hapësirë për zhvillimin bujqësor, strehimin, nxjerrjen e lëndës së drurit dhe burime të tjera.
Efektet e shpyllëzimit:
- Rrit emetimet e gazeve serrë.
- Prish ciklin e ujit.
- Vë në rrezik miliona specie.
Shkaqet e shpyllëzimit
Shpyllëzimi i referohet shkatërrimit të përhershëm të pyjeve për zhvillim bujqësor, strehimi, nxjerrje të lëndës së drurit dhe burime të tjera.
Statistika:
- Njerëzit shkatërrojnë rreth 10 milionë hektarë pyje, ose 15.3 miliardë pemë, çdo vit.
- 95% e shpyllëzimit ndodh në rajonet tropikale.
- Një e treta e shpyllëzimit është në pyjet e shiut të Amazonës në Brazil.
Bujqësia dhe shpyllëzimi
Ne përdorim 49% të tokës bujqësore për kultivimin e kulturave bujqësore dhe 38% për kullotjen e bagëtive. Shumë nga këto kultura, si soja, kultivohen kryesisht për të ushqyer bagëtinë që kullot, me blegtorinë që konsumon 80% të prodhimit të sojës në botë.
Kështu, prodhimi i mishit në fakt përdor 77% të tokës bujqësore. Prodhimi i viçit është fajtori kryesor i shpyllëzimit, duke përbërë të paktën 41% të shpyllëzimit global, veçanërisht në rajonin e pyjeve tropikale të Amazonës në Brazil dhe vende të tjera në Amerikën Latine. Ndërsa oreksi ynë për mish dhe viç rritet, rritet edhe presioni mbi pyjet tona.
Si të zvogëlojmë shpyllëzimin
- Zbatimi i politikave që kufizojnë ose ndalojnë shpyllëzimin.
- Brazili ka parë një reduktim dramatik të shpyllëzimit që nga viti 2019.
- Presidenti Luiz Inacio Lula da Silva trefishoi buxhetin e agjencisë së zbatimit të mjedisit dhe rriti mbikëqyrjen në Amazon për të kapur shpyllëzuesit e paligjshëm.
Roli i bankave
- Midis 2015 dhe 2022, bankat dhanë një mesatare vjetore kredie prej 77 miliardë dollarësh për kompanitë e blegtorisë industriale.
- Ndërprerja e investimeve bankare në blegtori mund të reduktojë operacionet e tyre.
- Zvogëlimi i konsumit të mishit të viçit, qumështit dhe produkteve të tjera shtazore në dietën tonë për të parandaluar shpyllëzimin.
